Công Nghệ Thông Tin & Tin học

Bất cứ người dùng máy tính nào cũng gặp phải trường hợp máy bị “treo”. Những sự cố như vậy vừa làm mất thời gian vừa gây ra nhiều nguy cơ như mất dữ liệu, hỏng file đang hoạt động... Những cách sau đây giúp người dùng xử lý tình huống máy tính bị “treo”.


“Treo” khi khởi động (Booting)
Nếu máy tính bị treo khi khởi động, có thể phần cứng mới lắp trong máy không tương thích tốt và gây ra lỗi. Đôi khi việc treo máy có thể phát sinh bất thường, thậm chí những hệ thống đang làm việc tốt vào hôm trước có thể “treo” vào hôm sau. Với tình huống “treo” máy bất thường, tốt nhất là nên khởi động hệ điều hành, vào Safe Mode và tiến hành khôi phục lại hệ thống (thông thường các máy tính bán nguyên bộ thường kèm theo đĩa khôi phục, còn gọi là đĩa Recovery).


Nếu không có đĩa này thì sử dụng chức năng kiểm tra lỗi đĩa cứng hoặc các tiện ích kiểm tra hệ thống tích hợp sẵn trong hệ điều hành. Nếu lỗi được phát hiện không thay đổi sau nhiều lần quét, người dùng nên tham khảo ý kiến từ các chuyên gia phần cứng hoặc các diễn đàn công nghệ (ví dụ như Xtremevn.com). Lý do là máy tính được cấu thành từ rất nhiều linh kiện khác nhau và mỗi trong số chúng đều có thể là nguyên nhân gây ra rắc rối. Nếu bỏ qua tư vấn của các chuyên gia giàu kinh nghiệm, người dùng máy có thể tốn tiền và thời gian nhưng không chắc sẽ khắc phục được.

Treo khi để không (Idle)
Nếu máy tính thường bị treo khi để không (không chạy các tác vụ - Idle) thì lỗi có thể do nhiều nguyên nhân. Một số máy tính thường gặp trục trặc với chức năng ngủ đông (Hibernation). Nếu thuộc trường hợp này, người dùng máy hãy thử vô hiệu hóa ngủ đông để xem có khắc phục được không.


Cách làm như sau: Mở Control Panel rồi xác lập không sử dụng Screen Saver cũng như các tính năng Hibernation (trong Power Options).


Đôi khi máy bị ‘treo” bởi phần cứng bị sự cố. Thường thấy nhất là do một linh kiện máy tính bị quá tải nhiệt do quạt không chạy hoặc các phần tản nhiệt bị bụi che phủ. Nếu vậy, người dùng có thể xử lý dễ dàng bằng cách lau chùi và thổi bụi bằng khăn và bình khí nén.


Trong trường hợp lỗi không phải do phần mềm cũng như vấn đề nhiệt, người dùng đành phải thay thế một vài linh kiện chính trong máy để dò ra lỗi. Mỗi kiểu treo máy và thông báo lỗi hiện ra có thể hỗ trợ tìm ra thành phần phần cứng hỏng hóc nhưng thường chỉ có những người dùng rất thạo linh kiện máy tính mới có thể xác định được.

Trục trặc khi xử lý các tác vụ
Khi máy tính “treo” trong các tác vụ, ví dụ trong khi chơi game (hình ảnh bị vỡ, card đồ họa có thể bị quá tải nhiệt hoặc hỏng hóc) hoặc khi phải tính toán nhiều, đặc biệt là quét virus hay đang render trong các ứng dụng thiết kế..., nguyên nhân có thể do CPU bị quá tải nhiệt. RAM hoặc bộ nguồn thường gây ra hiện tượng BSOD (màn hình xanh chết chóc) trước khi “treo” cứng máy.


Với các tác vụ sao chép hoặc ứng dụng truy cập đĩa cứng với tần suất cao (quét virus, xem phim ảnh HD...), nguyên nhân gây “treo” máy có thể do sự cố ổ đĩa cứng. Hãy thử quét đĩa cứng bằng tiện ích tích hợp của hệ điều hành hoặc của các hãng thứ ba như Norton Utilities.

“Treo” khi ép xung
Mỗi khi ép xung, lỗi treo máy thường xảy ra và tương đối khó xác định. Nếu máy thường bị BSOD, lỗi có thể do RAM hoặc nguồn (thường là do thiếu điện hoặc RAM yếu) hay một bus nào đó hoạt động không “kịp” các thông số xác lập trong BIOS. Nếu máy thường xuyên bị khởi động lại, người dùng hãy thử tăng điện cho một số thành phần chính hoặc giảm xung nhịp của chúng.

Phòng hơn chống
Để máy hoạt động trơn tru và không bị treo, trước tiên bạn cần đầu tư nhiều cho phần cứng với linh kiện mua từ những nhà cung cấp uy tín.

Ngoài ra, nên cài hệ điều hành và phần mềm loại tốt, có bản quyền (tránh dùng các bản bẻ khóa và phần mềm lậu); trang bị các công cụ an ninh tốt (phần mềm diệt virus, tường lửa...) và thường xuyên dọn dẹp đĩa cứng, registry của Windows... theo định kỳ.